Με αφορμή έναν σχετικά πρόσφατο διάλογο (που εξελίχθηκε σε μονόλογο, μάλλον λόγω της περασμένης ώρας, νωρίς το ξημέρωμα) θα επαναληφθούν κάποια γενικά ερωτήματα ελπίζοντας αυτή τη φορά να ακολουθήσει μια ανταλλαγή απόψεων και ένας σχολιασμός του θέματος.
Ως αφετηρία αναφέρονται δυο κείμενα. Το πρώτο είναι μια συνέντευξη του Κορνήλιου Καστοριάδη που δόθηκε το 1993 στο περιοδικό “La Planète Verte”, και συνοπτικά αναφέρεται στην οικολογία ως στοιχείο της πολιτικής δράσης και στην εγγενώς ασυμβίβαστη σχέση της καπιταλιστικής λογικής -όπως εφαρμόστηκε και εφαρμόζεται στην εποχή μας- με την οικολογική πρακτική. Το δεύτερο κείμενο προέρχεται από το βιβλίο “o μύθος του υπερπληθυσμού” του Murray Bookchin, όπου αφού διαχωρίζονται οι θέσεις της “κοινωνικής οικολογίας” από αυτές της “οικολογίας βάθους” και της “περιβαλλοντολογίας”, αναφέρεται στον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της πρώτης, με βάση τον οποίο προτείνει την ανάπτυξη και τη λειτουργία των ανθρώπινων κοινωνιών.
Στη πρώτη περίπτωση, σε κάποιο σημείο αναφέρει ο Καστοριάδης πως η οικολογία δεν αποτελεί πολιτική θέση, αφού αφήνει αδιαπραγμάτευτα πολιτικά ζητήματα και ασχολείται επιδερμικά με τον προσδιορισμό των κοινωνικών σχέσεων. (άποψη που αναφέρεται στα οικολογικά κόμματα της εποχής του)
Παράλληλα, ο Bookchin ισχυρίζεται ότι τα κοινωνικά προβλήματα υπόκεινται των αντίστοιχων οικολογικών. Θεωρεί όμως ότι μόνο η κοινωνική ανοικοδόμηση είναι ικανή να δημιουργήσει τις κατάλληλες σχέσεις ανάπτυξης ώστε να προστατευθεί η βιόσφαιρα. Θέτει δηλαδή σαν απαραίτητη προϋπόθεση τον επαναπροσδιορισμό των κοινωνικών σχέσεων ώστε να είμαστε σε θέση κατόπιν να επαναπροσδιορίσουμε και τη σχέση μας με τη φύση.
Διαπιστώνουμε λοιπόν σύμπτωση απόψεων όσον αφορά την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων, αλλά και τη βαρύτητα των αποφάσεων, αν αναλογιστούμε μάλιστα και τη σημασία του χρόνου που σπαταλιέται σε καταστάσεις “πολιτικής ακινησίας”, που χαρακτηρίζουν την εποχή.
Όσον αφορά το θέμα του κατά πόσο η οικολογία μπορεί να θεωρηθεί συγκεκριμένη πολιτική στάση και να αντιμετωπίσει τα κοινωνικά ζητήματα, παραμένει ένα ερώτημα, το οποίο μάλιστα μπορεί να διευρυνθεί ως προς το υποκείμενο και συγκεκριμενοποιηθεί ως προς το χρόνο και τον τόπο. Τελικά σήμερα στην Ελλάδα, ποιος είναι σε θέση να εκφράσει σαφείς και ρεαλιστικές πολιτικές θέσεις με στόχο την επίλυση των κοινωνικών προβλημάτων, και κατ’ επέκταση να εξασφαλίσει ένα βιώσιμο περιβάλλον χωρίς ορίζοντα ανατροπής του;
α) Ενας καπιταλιστης βιομηχανος καταστρεφει τα δαση για να φιαξει δρομους και μολυνει τον αερα και τα νερα με τα καυσαερια απο τα εργοστασια του. Αυτα τα κανει για να καρπωθει το κερδος που θα προκυψει απο τις πραξεις του αυτες.
ΑπάντησηΔιαγραφήβ) Ενας ρομαντικος επαναστατης δινει την εξουσια στο λαο και δημευει την περιουσια του βιομηχανου. Καταστρεφει τα δαση για να φιαξει δρομους και μολυνει τον αερα και τα νερα με τα καυσαερια απο τα εργοστασια που τωρα ανηκουν σε αυτον. Στοχος του να εχει κερδος το οποιο μετα θα μοιραστει εξισου σε ολους.
Συμπερασμα: Η οικολογια δεν εχει να κανει με τις πολιτικες μας πεποιθησεις. Εχει να κανει με το ποσο σεβομαστε τα υπολοιπα ειδη του πλανητη, με το ποσο εγωπαθεις (το παθος θα ειναι ειτε για μας προσωπικα ειτε για την ανθρωποτητα ως συνολο) ειμαστε.